DİSMENORE (Sancılı adet ağrısı) - Aydın kadın hastalıkları

Sık Görülen Kadın Sağlığı Sorunlarında Hasta Bilgilendirme Notları:

Kadınlarda ve kızlarda adet ağrısı sebepleri nelerdir?

Kadınlarda ve kızlarda adet (regl) ağrısı, tıbbi adıyla dismenore, oldukça yaygın bir durumdur. Bu ağrının birçok farklı sebebi olabilir. Genel olarak iki ana kategoriye ayrılır:

Dismenore Örnek Resim

✅ 1. Primer Dismenore (Birincil Adet Ağrısı)

Bu, adet görmeye başladıktan sonraki ilk birkaç yıl içinde ortaya çıkan normal adet ağrısıdır ve altta yatan bir hastalık yoktur.

🔹 Sebepleri:

• Rahim kasılmaları: Adet döneminde rahim, iç tabakasını (endometriyumu) atmak için prostaglandin adlı maddeler salgılar. Bu maddeler rahmin kasılmasına ve ağrıya neden olur.

• Yüksek prostaglandin düzeyi: Ne kadar fazlaysa, ağrı o kadar şiddetli olur.

• Rahim kan akışının azalması: Kasılmalar kan akışını kısıtlayarak ağrıyı artırabilir.

Genellikle genç kızlarda, özellikle ilk birkaç yıl daha belirgindir ve yaş ilerledikçe veya doğum yaptıktan sonra azalabilir.

✅ 2. Sekonder Dismenore (İkincil Adet Ağrısı)

Bu, altta yatan bir jinekolojik hastalığa bağlı olarak gelişen adet ağrısıdır. Genellikle daha ileri yaşlarda ortaya çıkar (20 yaş sonrası).

🔹 Nedenleri:

1. Endometriozis:

• Rahim iç tabakasına benzer dokuların rahim dışında (yumurtalık, tüp, bağırsak vb.) bulunması.

• Kronik pelvik ağrı, cinsel ilişki sırasında ağrı, kısırlık gibi yakınmalara da yol açabilir.

2. Adenomyozis:

• Rahim iç dokusunun rahim kas tabakasına gömülmesi.

• Şiddetli ağrı ve yoğun kanama görülebilir.

3. Myomlar (Uterin fibroidler):

• Rahimdeki iyi huylu tümörlerdir.

• Büyük veya yerleşimi uygunsuz olanlar ağrı ve kanama yapabilir.

4. Rahim veya rahim ağzı yapışıklıkları (Asherman sendromu)

5. Rahim içi araç (spiral, özellikle bakırlı olanlar):

• Bazı kadınlarda ağrıyı artırabilir.

6. Pelvik inflamatuar hastalık (PID):

• Genellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara bağlı rahim, tüpler ve yumurtalıkların enfeksiyonu.

• Ateş, akıntı ve pelvik ağrı eşlik edebilir.

Ne Zaman Doktora Gidilmeli?

• Adet ağrısı günlük yaşamı ciddi şekilde etkiliyorsa,

• Adet dışında da ağrı varsa,

• Ağrı zamanla şiddetleniyorsa,

• Ağrı ile birlikte anormal akıntı, ateş, bulantı gibi belirtiler varsa,

• 2-3 yıl geçmiş olmasına rağmen genç kızlarda hala çok şiddetliyse,

 Jinekoloğunuz tarafından değerlendirilmeniz uygun olur .

 Hafifletici Yöntemler:

• Ağrı kesiciler: Özellikle ibuprofen, naproksen gibi NSAİİ ilaçlar.

• Sıcak uygulama: Karına sıcak su torbası koymak kasları gevşetir.

• Düzenli egzersiz ve stres azaltma teknikleri

• Doğum kontrol hapları: Prostaglandin üretimini azaltarak ağrıyı hafifletir.

• Beslenme düzeni: Kafein, tuz ve şekerden kaçınmak bazı kadınlarda fayda sağlayabilir.

• 💊 Tedavi Yaklaşımlarının Özeti

Kategori	Tedavi Seçenekleri	Açıklama
İlaç (1. basamak)	NSAİİ (ibuprofen, naproksen, mefenamik asit)	Prostaglandin üretimini azaltır, ağrıyı hafifletir.
Hormonal (2. basamak)	Kombine oral kontraseptif, progesteron, hormonlu spiral (LNG-IUS)	Ovulasyonu baskılar, endometrium incelir, ağrı azalır.
Tamamlayıcı	Sıcak uygulama, egzersiz, yoga, masaj, stres kontrolü	Kan akımını artırır, kas gevşemesi sağlar.
Cerrahi(nadiren)	Endometriozis, adenomyozis, miyom gibi nedenlerde	Altta yatan yapısal patolojiye yönelik.

03.10.2025, Aydın, Efeler

Aydın kadın hastalıkları

Prof.Dr.Samet KAFKAS

Aydın, Efeler Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı